Йошкар-Ола воктенысе Мендӱр шӱгарлаште титак деч посна репрессийыште пуштмо-влакым уштымо кече.
9.10 – Тӱрек Суртанлан вуйым савымаш (Марий Турек район, Марий Эл)
Шнуй Тӱрек Суртаным ты кундемыште пеш чот пагалат. Садлан кажне ийын октябрьын кокымшо рушарнянже посна кӱсотышто чонан дене кумалтышым эртарат.
12.10 – Сонарзе кече
Тиде кече гыч теле сонарлымаш тӱҥалеш. Тиде кечын сонарзе-шамычлан, теле гоч пиал лийже манын, мераҥым кучаш тыршыман.
14.10 – Покро. Угинде пайрем. Шыже пайрем
Ожно у киндым шуко вере тиде кече марте кочкын огытыл. Тудым кочмо пайрем южо вере Шыже пайрем маналтын. Пайрем лектышым поген пытарыме дене кылдалтын.
17.10 – Таргылтыш кече
Калык ой почеш, таргылтыш-влак лач тиде кече марте коштыт. Тиде йӱд деч вара телылан малаш возыт.
16-24.10 – Еш да Тиште Кугураклан (Кереметлан) кумалтыш пагыт
27-30.10 – Мланде йыр кумалтыш – Ош Кугу Юмылан ош лудым витнен кумалмаш (Пошкырт кундем)
Кугече ден Шошо пайрем-шамыч мемнан деке тӱрлӧ кайык чоҥештен толмо дене кылдалтыныт гын, тиде кумалтыш – чоҥештен кайымышт дене. Кумалтыш тыгак вӱдкайыкым жаплыме дене кылдалтын, вет марий-влак вӱдкайыкым (лудым, южо вере – комбым) тиде тӱнян кугезыжлан шотлат (шарналтыза Кавасе ава лудо нерген легендым). Марий куштымашат (сӱан, тывырдык да тулеч моло) акрет жапыште вӱдкайык-влакын йолыштым тавымым, узо дене ава кайыкын модмыжым ончыкташ тыршыме дене шочын. Тиде кумалтыш Мишкан кундемыште ик эн кугу кумалтышлан шотлалтеш. Тудо утларакшым посна ер воктене эрта, тыгай ер «Мландылан пуымо ер» маналтеш. Кумалтыш тӱнялан негызым пыштыше вӱдкайыкын кавам, мландым, вӱдым да тулым иктыш ушен шогымыжым рашемда. Йӱла тиде кайык дене вес шошо марте чеверласымаш нерген ойла. Ер воктене Юмылан вӱдкайыкым – комбым але луды – пуат (утларакшым – ош комбым). Комбо але лудо дене витнен кумалмаш ожно кажне кумалтыш почеш эртен. Тыгай кумалтыш ончыл кумалтыште йодмым Юмо деке шукташ полшен. Ош Кугу Юмылан ош лудым витнен кумалмаш кеҥеж гоч эртарыме кумалтышлаште Юмо деке вашкерак шужо манын эртаралтеш.
9 октябрь – Тичмаш тылзе
25 октябрь – У тылзе
