Михаил Кутлусатов деч тӱмыр пӧлек

Эн ончыч саламлымашан мутым Марий Эл Виктерым вуйлатышын икымше алмаштышыже, тӱвыра, печать да калык-влакын пашашт шотышто министрже М.З.Васютин марий калык йӱлам да тӱвырам арален да вияҥден шогымаште Михаил Павловичын надыржым палемден тауштен ойлен. Михаил Зиновьевич Пошкырт кундемын мастаржын ыштыме тӱмыржӧ-влакым искусствын произведенийже семын аклен, Россий Президентын да Башкортостан Республик вуйлатышын грантыштым сеҥен налме дене тауштен.

Залыш погынышо тӱвыра пашаеҥ-влаклан Пошкырт кундемысе кидмастар-влак Гильдийын еҥже М.Кутлусатовын пашаже нерген каласкалымыжым колышташ йомартле ыле.

 — Икымше тӱмырым Кужнур кыдалаш школышто директор пашам шуктымем годым ыштыме. – палемдыш Михаил Павлович. — Йоча ансамбльлан семӱзгар кӱлеш лие, ик йоча дене пырля тунам ыштышна. Тиде 1992-1994 ийлаште лийын. Таче кече марте 200 тиде семӱзгарым ыштенам. Нуно Россий да тӱня мучко шарленыт. Сургут, Салехард, Ижевск, Когалым, Екатеринбург, Финляндий, Пошкырт кундемысе район-влак – тиде эше чумыр списке огыл, кушто Пошкырт кидмастарын пашажым куанен кучылтыт. Фольклор коллектив-влак веле огыл, профессионал ансамбль-шамычат кумылын йодыт. Пошкырт, Удмурт Республик-влакын кугыжаныш куштышо ансамбльже-влак, тыгак калык лӱмым нумалше коллектив-влак шке куштымашыштышт семӱзгарем кучылтыт.

«Марий Эл» кугыжаныш куштышо ансамбльын коллектившат М.Кутлусатовын ыштыме тӱмыржӧ дене тӱня мучко выступатлен коштеш. Тидын нерген ансабльым вуйлатыше, кидмастарын землякше С.М.Асмаев чон почын каласкалыш да Михаил Павловичлан тауштымо серышым кучыктыш. Ну, нигузе Славик Михайлович пошкудыжын ыштыме тӱмыржым пералтен, сылне марий семым лукде ыш чыте . Марий тӱмыр, чынжымак, пушкыдын йоҥга. Калык мурызо Станислав Шакироват тукым изажлан поро мутым пӧлеклен, йӧратыме пошкырт марий калыкын ожнысо мурыжым йоҥгалтарыш. Тӱвыра, печать да калык-влак шотышто министрын алмаштышыже Г.С.Ширяева ден республикысе тӱвыра рӱдер вуйлатыше Н.В.Пушкина  кидмастарлан умбакыжат марий тӱвырам аралымаште да вияҥдымаште кугу лектышыш шуаш тыланышт.Марий кундемыштат кидмастарым тӱвыра аланыште тыршыше-влак сайын палат. Тений Пеледыш пайрем годым мынярынже  тудын эртарыме мастар-классыште тӱмырым ышташ тунемыныт. Тунам, мут толмашеш палемдыман, М.Кутлусатов кум тӱмырым ыштен.

— Семӱзгар – калыкын шӱм-чон поянлыкшым аралыше памятникше, -палемдыш Михаил Павлович. – Муро дене пырля тудо калыкын вияҥме корныжым ончыкта. Кажне тӱмыр икте весыж деч ойыртемалтеш, молан манаш гын контур дене пӱчкедыме шкемын, авторский, методикем уло. Солярный знакым кучылтам. Ыштем писте гыч, каза коваштым шупшам. Пий коваштым ом кучылт, пийын черже шуко, ыштыме годым черланашат лиеш. Тидын шотышто каза коваште комыжлаш сай. Тыгак шӱшпыкым, шӱвырым ыштем, гармоньымат ачалем.

Марий кундемыш М.Кутлусатов 12 тӱмырым конден. Тудым шочмо калыкын йӱлажым да муро-куштымаш поянлыкым арален, марий калык тӱвырам Россий да финн-угор тӱняште палдарен шогышо фольклор коллектив-влаклан пӧлеклыме. Марий Турек район гыч «Савак кундем», Куженер район гыч «Мурсескем» калык, Юлсер кундемысе «Шайра», Провой вел гыч «Олык сем» ден «Алан», марий тӱвыра рӱдер пеленсе «Чон оҥгыр», Параньга велнысе «Мурпеледыш», Советский кундемысе «Весела кумыл», Медведево велнысе «Мурпеледыш», Морко велнысо «Эркече», «Марий памаш» калык да Оршанке велнысе «Шонанпыл» йоча — ансамбль-влак ончыкыжым пошкырт кидмастарын шӱм-мокш вошт колтен шочыктымо марий семӱзгар почеш шке выступленийышт дене ончыкыжымат куандараш тӱҥалыт манын ӱшанен кодына.

Тӱвыра рӱдер пеленсе Э.Петрован вуйлатыме «Чон оҥгыр» фольклор ансамбль ден бард Геннадий Григорьев тӱмырым пӧлеклыме мероприятийлан пайрем тӱсым пуртышт.

Похожие записи