Калык ятыр толын, тӱҥ шотышто азербайджан диаспорын еҥже-шамыч, молан манаш гын тений угыч регистрацийым эртыше «Азербайджан тӱвыра рӱдер» мер организаций шке калыкшын кочкыш кечыжым Новруз пайремлан пӧлеклен. Тиде нерген мер ушемым вуйлатыше Агамалиев Иса Будаг оглы увертарен да марий кундемыште илыше землякышт ден толшо уна-влакым Шошо да еш пайрем дене саламлен, организацийын пашаж дене палдарен. Тидымат каласен кодыман, марий кундемна нерген Азербайджан республикыште сайын палат. Палатше «Салам, Азербайждан» видеофильм гоч. Тудым кодшо ийыште «Пеледыш пайрем» годым войзымо.
«Калыксий» фестивальым почмаште ятыр уна лийын. Тӱвыра, печать да калык-влакын пашашт шотышто министрын алмаштышыже Галина Ширяева калык-влак коклаште келшымаш кылым вияҥдымаште мероприятийын кӱлешлыкшым пеҥгыдемден ойлен. Российысе МИД-ын Марий Элысе представительже Галина Полушина калык-влак кокласе кыл шотышто йодышын тӱнямбал кӱкшытыштӧ кӱлешлыкшым палемден, Россий да Азербайджан Республик коклаште пеҥгыде кыл улмо нерген ойлен. Марий Оньыжа Эдуард Васильевич Александров марий калык лӱм дене пайрем да фестивальым почмо дене саламлен, тазалыкым, келшымаш кылым умбакыжат паша дене пеҥгыдемден илаш тыланен. Марий тӱвыра рӱдерым вуйлатыше Наталья Васильевна Пушкина марий йӱла почеш унам ончышо-влаклан кинде сукырым тауштен кучыктен. Тыгак республикысе армян, грузин, татар, руш, украин мер ушем-влакын вуйлатышышт лийыныт да фестивальым эртарымылан организатор-влаклан тауштеныт.
Кеч-могай калыкын тӱвыражым да илыш кучемжым нунын икмыняр курым гоч аралалт кодшо кочкыш рецептышт гоч пален налаш лиеш. Тулан эл гыч толшо-влак тӱрлӧ кочкышыштлан оҥай презентацийым эртареныт. Шыл да шӧр-торык гыч ямдылыме кочкыш-йӧрварым темленыт. Тиде — хашлама, долма, садж кебаб, люля кебаб, шопо шӧр гыч довга, шере пахлама да молат. Тыгак хан пловым кузе ямдылыме рецепт денат палыме лийме.
«Калыксий» национальный кухньо фестиваль умбакыже шуйна, 30 мартыште грузин диаспор шкенжын калык кочкыш да тӱвыраж дене палдара, а апрель мучко моло калык шке кочкышыжым презентоватлаш тӱҥалеш.
Палемден кодыман, икымше гана фестивальым Тӱвыра, печать да калык-влакын пашашт шотышто министерстве 2010 ийыште эртарен. Тений тудлан у шӱлышым Марий тӱвыра рӱдер ден Российысе марий-влакын калыкле-тӱвыра автономийышт пуэныт. Тӱвыра министерстве полшыкым ыштен. Тыгак республикысе калык-влакын мер организацийышт фестивальыш кумылын ушнненыт. Март-апрель мучко 11 калыкын кочкыш йӱлаже да тӱвыраже нерген палдараш тӱҥалына.
