Марий калыкын ик тукым гыч вес тукымыш куснылшо поянлыкше семын шкешотан кухньыжым палемден кодыман. Тудын гоч калыкнан этнос семын вияҥме корныжо почылтеш.

Марий калыкле кухньо ятыр курым ончычак кид йымалне улшо кочкышым пайдалын кучылтмо негызеш шочын да вияҥын. Марий-влак, шкеныштым пӱртӱсын шочшыжо семын ужын, пӱртӱсым жапленыт, чодыра емыжым, поҥгым, тӱрлӧ кушкылым погеныт, колым кученыт, ир янлыкым сонарленыт

Садланак марий калыкын тӱҥ кочкыш радамыш команмелна, лашка, подкинде, подкогыльо, салмагинде, шыл гыч – сокта, шӧр-торык гыч – туара, тыгак перемеч пурат. А шӱр рецептше марийын 100 утла лийын.

Йӱыш гыч пурам шолтеныт, пӱрым шынденыт, ӧраным йӱыныт.

Кочкышым ыштыме годым тукым гыч тукымыш шарлыше йӱла-влакымат эскереныт. Тидыже кочкыш, вольык, кинде перке лийже манын шукталтын. Руашым кастене, кече шичмеке, каваште шӱдыр лекмеке, лугеныт, эрвелеш нӧштылыныт. Ӱстембалне кодшо кинде пудыргым, ӱштыл налын, вольыклан але чывылан пукшеныт. Шылым кочмо деч вара лужым шала кышкен огытыл, иквереш погеныт, вольык кӱтуштӧ коштшо, йомын ынже код манын ышталтын.

Илыш вашталтме дене южо кочкышын рецептше мондалтеш, но тӱҥ шотышто пайремым эртарыме, кумалтышым кайыме годым ожнысо марий кочкышым ямдылат.